François Roddier, thermodynamica en de samenleving

[sen-no-sen]

De interpretatie van deze tabel is niet zo eenvoudig: het gaat om het totale inkomen en vermogen, wat geen enkel inzicht geeft in de verschillen in lonen en vermogen. Omdat het een verhouding is tussen deze twee waarden, heeft elke variatie van de een of de ander invloed op de verhouding: vanuit dit oogpunt vind ik dit niet noodzakelijkerwijs het meest relevant.

Ik heb de vraag nog niet diepgaand* bestudeerd, maar het begrip economische cyclus is bijzonder verhelderend en zou de verschillende perioden binnen het hedendaagse tijdperk en hun ideologische consequenties grotendeels kunnen verklaren.



*Ik ben momenteel bezig met lezen "Kapitaal in de 21e eeuw de Thomas Piketty" en zijn 950 pagina's!

[Ahmed]

Het zou mij verbazen als je ‘verlichting’ aantreft in dit werk met een pretentieuze titel en overvloedige inhoud, maar gebaseerd op twijfelachtige vooronderstellingen…
Het idee van een cyclus is interessant, maar wat nog interessanter is, is het mechanisme en de verklaring ervan.

[sen-no-sen]

Het idee van een cyclus is interessant, maar wat nog interessanter is, is het mechanisme en de verklaring ervan.

Ja en de centrale stelling ontwikkeld door F.Roddier (volgens het werk van Ulanowicz ) is die van de mate van verbondenheid van een samenleving.
Vanuit dit gezichtspunt zien we dat de huidige samenleving ultra-verbonden is, maar dat de kwaliteit van de resulterende relaties erg laag is.
Dit is logisch omdat de veelheid aan verbindingen noodzakelijkerwijs ten koste gaat van hun intensiteit.
Het resultaat is een samenleving die zich richt op individualisme, waarin relaties oppervlakkig zijn maar allemaal van elkaar afhankelijk zijn, een gevolg van economische verzadiging.
Een gebeurtenis die voldoende belangrijk is, riskeert dus een reeks effecten te veroorzaken, waarvan de laatste op hun beurt het geheel kunnen versterken en verzwakken.Dit is typisch wat er gebeurt tijdens een file op de snelweg*of... ...van een financiële crisis.


*Op een snelweg kan de mate van verbinding worden gesymboliseerd door kleinere veiligheidsafstanden tussen voertuigen, hoe kleiner deze zijn, hoe meer de impact van een gebeurtenis (bijvoorbeeld een vernauwing) wordt doorgegeven aan anderen, wat resulteert in een dampeffect door traagheid. die heel ver kan weergalmen.

[sen-no-sen]

op 12 april 2018 om 18 uur, in de École des Mines de Paris, 45 Bd. Saint Michel, de vereniging Dynamiek organiseert jaarlijks een evenement met als thema “Thermodynamica, Globalisering & Soevereiniteit: Welk Europa voor welke ecologische en economische transitie in een Frankrijk en een wereld in een systeemcrisis? » waaraan de econoom zal deelnemen Jacques Sapir. Ik zal zelf een presentatie geven over het onderwerp: “Thermodynamica en deglobalisering”. Inschrijvingen op de website van vereniging Dynamose. De presentatie wordt opgenomen en gepubliceerd op YouTube.

http://www.francois-roddier.fr/
Let op de aanwezigheid van François Roddier, Jean-Marc Jancovici en Jacques Sapir.

[sen-no-sen]

121 - De Carnot-prestaties van een bedrijf.
6 mei 2018GeneraalFrançois Roddier

De vaste lezer van deze blog zou er nu van overtuigd moeten zijn dat een menselijke samenleving een dissipatieve structuur is: zij organiseert zichzelf om energie te dissiperen. De tweede wet van de thermodynamica vereist dat het cycli beschrijft die Carnot-cycli worden genoemd tussen een hete bron van absolute temperatuur T1 en een koude bron van absolute temperatuur T2. In het geval van een stoommachine toonde Carnot aan dat de efficiëntie ervan beperkt is. De maximale waarde wordt gegeven door de uitdrukking (T1 -T2)/T1. Hoe groter het temperatuurverschil, hoe hoger het Carnot-rendement.

Hoe zit het met een menselijke samenleving? We hebben de cycli ervan geïdentificeerd met de economische cycli en de historische cycli van Turchin en Nefedov (na 90). Hoe zit het met de temperatuur? Naar analogie met vloeistoffen hebben we de temperatuur van een economie gedefinieerd als de energie die per munteenheid wordt gedissipeerd. Op dezelfde manier kunnen we de temperatuur van een samenleving definiëren als de energie die deze per bit opgeslagen informatie verdrijft. In wat volgt gaan we ervan uit dat de energiekosten vast zijn. Dit is wat er gebeurt als we de munt indexeren aan de beschikbare energie, wat zou moeten gebeuren voor een internationale munt als de euro. Vervolgens kunnen we energie in euro's meten (de kosten ervan) en de rol van andere informatie dan monetaire informatie onderzoeken.

In mijn presentatie op de School of Mines (dia 11) liet ik zien dat een neuraal netwerk zoals een menselijke samenleving energie ontvangt van zijn hete bron en informatie van zijn koude bron. Dit betekent dat de temperatuur van de hete bron kan worden uitgedrukt in euro's geleverde energie per bit opgeslagen informatie. Die van de koudebron wordt gemeten in euro’s die per ontvangen bitje informatie worden uitgegeven. In beide gevallen wordt het gemeten in euro/bit.

Voor een bepaalde energiestroom (gemeten in euro's per jaar) geldt: hoe minder opgeslagen informatie de hete bron nodig heeft, hoe hoger de temperatuur. Dit geeft de voorkeur aan “low-tech” energiebronnen [1]. De ontwikkeling en het onderhoud van een kerncentrale vergt veel techniek (veel stukjes informatie per euro geleverde energie), waardoor de “temperatuur van deze hete bron” (minder euro energie per stukje informatie) omlaag gaat. Vanuit dit oogpunt zijn windturbines beter geplaatst omdat ze minder complex zijn. Ze produceren meer euro’s energie per bit opgeslagen informatie. Hun “temperatuur” is daarom hoger.

Hoe meer informatie de koudebron tegen lage kosten levert, hoe lager de temperatuur. In dit geval is het probleem dat van de onderwijskosten. Hoe lager de onderwijskosten, hoe lager de temperatuur van de koudebron (enkele euro's/bits). Samenvattend kan de Carnot-opbrengst van een bedrijf worden geschreven als:

r = (onderhoudskosten – ontwikkelingskosten)/onderhoudskosten

of, als we ons beperken tot het personeel:

r = (lonen – kosten van onderwijs)/lonen

Dit rendement neigt naar nul wanneer het salaris van een jonge werknemer hem nauwelijks in staat stelt zijn studie terug te betalen.

In zijn boek ‘The Collapse of Complex Societies’ [2] laat de Amerikaanse antropoloog Joseph Tainter zien dat hoe complexer een samenleving wordt, hoe meer deze de neiging heeft in te storten. We begrijpen nu beter waarom. De complexiteit van zijn energiebronnen verlaagt de “temperatuur” van zijn hete bron (te veel stukjes informatie per euro geleverde energie), terwijl de complexiteit van zijn onderwijs de kosten verhoogt, en dus de “temperatuur” van zijn koude bron (te veel euro’s). per bit aangeleerde informatie). Dus hoe complexer een samenleving wordt, hoe meer de Carnot-efficiëntie afneemt.

Uit het werk van Joseph Tainter blijkt dat dit de essentiële oorzaak is van de ineenstorting van samenlevingen. Het nodigt ons uit om een ​​minder complexe samenleving opnieuw op te bouwen, met een onderwijssysteem dat zowel efficiënter als goedkoper is.

[1] Philippe Bihouix. Het tijdperk van de low-tech, Seuil, 2010.
[2] Jozef Tainter. De ineenstorting van complexe samenlevingen, Cambridge U. Press, 1990.

http://www.francois-roddier.fr/

[sen-no-sen]

122 - De kosten van wetenschappelijke en technische vooruitgang.
9 mei 2018GeneraalFrançois Roddier

In paragraaf 2.5 van mijn boek ‘Thermodynamics of Evolution’ (onderaan pagina 36) schreef ik dat menselijke samenlevingen ‘zichzelf organiseren door een mondiaal brein te vormen dat in staat is steeds meer informatie te onthouden. Met deze informatie kunnen ze steeds meer energie kwijt. Dit is wat wij wetenschappelijke en technische vooruitgang noemen.”

In mijn recente presentatie aan de School of Mines zei ik dat een neuraal netwerk informatie ontvangt van zijn koude bron: dit is het geval met het mondiale brein dat onze samenleving vormt. In mijn vorige bericht liet ik zien dat de temperatuur van deze koudebron kan worden uitgedrukt in euro's die per bit opgeslagen informatie worden uitgegeven. Dit roept het probleem op van de kosten van wetenschappelijk onderzoek. Hoe groter deze kosten, hoe hoger de temperatuur van onze informatiebron en hoe lager de Carnot-efficiëntie van onze samenleving. Mijn vorige bericht suggereert dat menselijke samenlevingen instorten als hun Carnot-efficiëntie te laag is. Dit geeft mij de gelegenheid om hier enkele kenmerken van mijn persoonlijke wetenschappelijke carrière te bespreken.

Ik begon mijn wetenschappelijke carrière onder leiding van Jacques Blamont, een van de grondleggers van het ruimteonderzoek in Frankrijk. Terwijl de onderzoekers in zijn laboratorium hun experimenten op ballonnen of raketten plaatsten, bestudeerde ik de zon liever vanaf de grond. Ik zette mijn eigen experiment op achter de lens met een diameter van 25 cm die op de kleine siderostaat van het Observatorium van Marseille in het stadscentrum paste. Vier jaar later had ik publiceerbare resultaten, terwijl de ballonnen van mijn kameraden tijdens de vlucht barsten of hun raketten op de grond neerstortten. Het was een heroïsche tijd, waarin de kosten van de complexiteit al duur betaald werden.

Nadat ik aan de Universiteit van Nice het astrofysisch laboratorium had opgericht waar we helioseismologie ontwikkelden, vertrok ik naar de Verenigde Staten om adaptieve optica te ontwikkelen. Dit maakt het mogelijk om de optische effecten van atmosferische turbulentie te compenseren en, althans gedeeltelijk, te concurreren met observatie in de ruimte. Dit was het moment waarop de Hubble-ruimtetelescoop werd gelanceerd. Toen beseften we dat het niet werkte. Er is een fout gemaakt, waardoor een zogenaamde sfericiteitsafwijking is ontstaan. Het was ook verkeerd uitgelijnd. Het was noodzakelijk om corrigerende optica in een baan om de aarde te construeren en te installeren. Mijn team behoorde tot degenen die bepaalden welke correcties moesten worden aangebracht.

Dankzij adaptieve optica konden we in infrarood zien wat de Hubble-telescoop in het zichtbare zag. Soms zagen we de eerste glimp van een ontdekking, later bevestigd door Hubble, zoals de ring rond de ster GG Tau waarvan de afbeelding bovenaan deze blog staat. Meestal hebben we alleen in het infrarood gedetecteerd wat de ruimtetelescoop al in het zichtbare zag. Dit is bijvoorbeeld het geval voor de ring van Neptunus en zijn satelliet Proteus. In sommige gevallen gaf infraroodobservatie ons een beslissend voordeel: onze infraroodbeelden van de wolken van Neptunus werden vertoond in de wandelgangen van de NSF, die daarmee concurreerde met NASA.

Er is hier geen sprake van het ontkennen van de bijdragen van het ruimteonderzoek. Ze staan ​​niet in verhouding tot wat we ter plaatse konden doen. Maar als je deze bijdrage, gemeten in stukjes gepubliceerde informatie, deelt door de kosten om een ​​telescoop in een baan om de aarde te brengen en deze vervolgens in de ruimte te repareren, dreigt het ruimteonderzoek er somber uit te zien. Als je nu nadenkt over de 800 miljoen mensen die nog steeds honger lijden in de wereld, hoe hebben we hun lot verbeterd? Hebben wetenschappers niet een bepaalde verantwoordelijkheid?

Ik heb hier alleen het onderzoeksgebied beschreven dat ik ken doordat ik eraan heb deelgenomen. Het is gemakkelijk voor te stellen dat hetzelfde geldt voor nucleair onderzoek. Ik heb het niet alleen over het onderzoek naar kernsplijting, maar ook over het onderzoek naar kernfusie dat wordt uitgevoerd in Zuid-Frankrijk, waar ons land zich op dit gebied heeft gespecialiseerd. Hebben we ooit geprobeerd de kosten ervan te meten in stukjes nuttige informatie per uitgegeven euro?

Sylvestre Huet leidde de presentaties van de mijnschool (ticket 120) in door de spot te drijven met het grote publiek dat denkt dat kerncentrales broeikasgassen produceren. Dit toont inderdaad de staat van het onderwijs in Frankrijk aan: het aantal euro’s dat wordt uitgegeven per stukje geassimileerde informatie bevestigt dat onze samenleving inderdaad een koudebronprobleem heeft. Maar dat is niet wat Huet bedoelde. Voor hem heeft onze samenleving een probleem met de hete bronnen, onze energiebron, en kernenergie is de oplossing. Alleen, daar heb je het: het publiek wil het niet.

Net zoals ieder van ons een onbewuste heeft, heeft het mondiale brein van onze samenleving een collectief onbewuste. De psychiater Carl Gustav Jung heeft dit heel goed aangetoond. Als we het over kernenergie hebben, associeert dit collectieve onbewuste onmiddellijk woorden als Hiroshima, Nagasaki, Tsjernobyl of Fukushima, maar het wil die niet. Met andere woorden: het stelt de wetenschappelijke en technische vooruitgang in vraag. Dit onbewuste vertelt ons dat onze sociale problemen verband houden met wetenschappelijke en technische vooruitgang en betwijfelt of we deze problemen met nog meer vooruitgang kunnen oplossen. Mijn persoonlijke ervaring met het financieren van wetenschappelijk en technisch onderzoek leert mij dat dit onbewuste juist is.

Joseph Tainter bevestigt het: menselijke samenlevingen storten in door een overdaad aan technische bekwaamheid. De beschaving van Paaseiland overleefde de uitroeiing van al zijn bomen, maar stortte in omdat er beelden waren opgericht die even indrukwekkend als nutteloos waren. Onze beschaving zal zowel het einde van de olieproductie als de opwarming van de aarde overleven; maar ze zal instorten omdat ze de maan, een dode ster, van geen enkel nut voor haar heeft gewild. Beschavingen storten in als de kosten die zij betalen voor wetenschappelijke en technische informatie te hoog worden. Hun opbrengst aan Carnot daalt dan te laag. Beschavingen met betere prestaties vervangen ze.

http://www.francois-roddier.fr/

[Ahmed]

De economische stromen zijn maximaal wanneer productie (warme bron) en consumptie (koude bron) een groot potentiaalverschil hebben. Dit veronderstelt dat de omgekeerde stroom van goederen (productie=>consumptie), dat wil zeggen de stroom die de hoeveelheid werk (en dus geld) van de productie vertegenwoordigt en zich in de richting van de vernietiging van goederen beweegt, ook zeer hoog is. Daarom veronderstelt dit een situatie van volledige werkgelegenheid, hoge productiviteit en een snelle evolutie van technieken die leiden tot het verschijnen van nieuwe producten.
Het zal duidelijk zijn dat dit ontwikkelingsstadium slechts van voorbijgaande aard kan zijn, aangezien verschillende van de voorgaande factoren zich op een tegenstrijdige manier ontwikkelen. Het destructieve vermogen van individuen neemt dus geleidelijk af onder invloed van twee factoren: kapitaalgoederen hebben de neiging dit vermogen te verzadigen (ze hebben een bepaalde duur* en ‘nieuwe producten’ hebben de neiging af te nemen), aan de andere kant de voortdurende toename van de productiviteit werpt veel producenten uit het systeem die, als consumenten, minder efficiënt worden, omdat de retourstroom vertraagt.
We zien dus dat het systeem alleen vanuit zijn optimale niveau naar nul kan neigen en vanwege het succes ervan.
Het is niet nodig om hier een beroep te doen op de gebruikelijke fysieke beperkingen: dit is een fenomeen dat puur inherent is aan een systeem. Dit is wat ik kort probeerde uit te leggen hier.
We begrijpen ook goed waarom een ​​‘succesvol’ systeem zijn agenten aanmoedigt om in dezelfde richting te volharden, ook al wordt de actie contraproductief en is het nutteloos om dezelfde gevolgen te verwachten als eerder waargenomen. De illusie doet ons dan geloven dat de reden waarom inspanningen niet succesvol zijn niet het gevolg is van een slechte oriëntatie, maar van onvoldoende inspanningen in deze richting.
We zien de triomf van deze blindheid in de theorie van ‘trickle down’, ingeroepen door het heersende macronisme...

* Er is een groeiende kloof tussen de productiviteit van productiearbeid en die van consumptiearbeid.

[sen-no-sen]

Ja, wat bevestigt dat de oorzaken van economische fragmentatie of ineenstorting niet noodzakelijkerwijs verband houden met factoren die als ‘apocalyptisch’ kunnen worden omschreven.
Alleen al het hebben van een sterk verbonden samenleving leidt tot een ineenstorting van het systeem.

We zien dus dat het systeem alleen vanuit zijn optimale niveau en vanwege zijn succes naar nul kan neigen.

Systemen, wat hun aard ook is, fluctueren rond een evenwichtspunt.
Dus hoe meer een model de neiging heeft zich ervan af te bewegen het evenwicht de toenemende opeenstapeling van tegenstrijdigheden duwt het in een tegenovergestelde richting via een faseovergang die op zijn beurt alle mogelijke veranderingen teweegbrengt: ecologisch, economisch, sociaal of maatschappelijk.

Het is niet nodig om hier een beroep te doen op de gebruikelijke fysieke beperkingen: dit is een fenomeen dat puur inherent is aan een systeem. Dit is wat ik hier kort probeerde uit te leggen.

In zeldzame gevallen waarin systemen instorten als de hulpbronnen opraken, doet het fenomeen zich al veel eerder voor.
Het probleem is dat het moeilijk is om dit idee in het hoofd van een politicus te krijgen, vooral als hij een politicus is hoorn des overvloeds*.


*Ik druk deze term opzettelijk op jou!

[Ahmed]

Ik heb moeite met het begrijpen van uw laatste zin: bestaat er een niet-Cornucopiaanse politicus?

[sen-no-sen]

Ik heb moeite met het begrijpen van uw laatste zin: bestaat er een niet-Cornucopiaanse politicus?

Er zijn talloze politici die er eigenlijk niets van begrijpen en daar puur uit vriendjespolitiek zitten.
Dat denk ik bijvoorbeeld niet Nadine Morano ou François Hollande of "hoorn des overvloeds" strikt binnen de term, ik denk gewoon dat ze "incompetent" zijn .