Klimaatverandering, snelle en massale achteruitgang van soorten, voortdurende achteruitgang op de dag van de inhaalbeweging, toenemende ongelijkheid... Naarmate de sociale en ecologische waarschuwingssignalen zich vermenigvuldigen, lijken onze ontwikkelingswijzen steeds onverenigbaarder met een positieve en duurzame toekomst.
In deze context is het universeel gedeelde ‘volume’-economische model niet langer houdbaar. Het leidt tot waardecreatie via een toename van de omzet – en de winst – die noodzakelijkerwijs een toename van de stromen (verkoop van goederen en diensten) met zich meebrengt, en bijgevolg ook van de consumptie van hulpbronnen.
Het is daarom een kwestie van nadenken over nieuwe productie- en consumptiemodellen die deze uitdagingen aangaan. Door de sociale visie die het met zich meebrengt, kan nuchterheid een interessant antwoord zijn om te onderzoeken. We moeten nog steeds weten wat er achter dit soms vage begrip schuilgaat.
Gelijkgesteld met gematigdheid of soberheid vindt het begrip nuchterheid zijn wortels in oude filosofische en religieuze tradities. Het onderwerp wekt hernieuwde belangstelling voor de XNUMXe eeuw, gekoppeld aan vragen over moderne levensstijlen, huidige productieve en consumentistische systemen en hun gevolgen voor het milieu, sociale banden en welzijn.
Deskundigheid is cruciaal. Daarom zijn onze artikelen geschreven door academici
Minder maar beter
Nuchterheid verwijst in ons dagelijks leven over het algemeen naar ‘minder maar beter’, waarbij consumptie, welzijn, gezondheid, milieu en levenskwaliteit (en niet de levensstandaard) met elkaar in verband worden gebracht.
Het ‘minder’ kan worden gekoppeld aan het idee van planetaire limiet; dit kan bijvoorbeeld worden geïllustreerd door het aantal producten of apparaten waarmee we ons omringen te verminderen (textiel, elektronica, enz.) of door de afgelegde afstanden of kilometers te beperken (toerisme)...
‘Better’, dat tot doel heeft een meer ‘verantwoorde’ consumptie van goederen en diensten te ontwikkelen (productie en aanschaf van producten met lagere milieueffecten), roept ook vragen op over de toegankelijkheid ervan voor meer achtergestelde groepen.
Bovendien wordt de definitie van ‘minder’ en ‘beter’ bemoeilijkt door het complexe onderscheid tussen ‘behoeften’ en ‘verlangens’, ‘essentieel’ en ‘niet-essentieel’.
(...)
Een aanpak die onze levensstijl uitdaagt
Hier kunnen drie moeilijkheden worden opgemerkt.
Onze zogenaamde ontwikkelde samenlevingen zijn gestructureerd rond de toegang tot massaconsumptie, een krachtige vector voor sociale insluiting, en veel van onze medeburgers streven terecht naar een verhoging van hun levensstandaard.
Het is moeilijk voor een individu om een nuchtere levensstijl aan te nemen die is afgestemd op al onze essentiële behoeften (voedsel, uitrusting, transport, etc.): bepaalde manoeuvreerruimtes zijn direct gekoppeld aan het aanbod en aan de bestaande infrastructuur, die verwijst naar de rol van bedrijven (verkopers van goederen en diensten), lokale overheden en de staat.
Klimaatverandering, snelle en massale achteruitgang van soorten, voortdurende achteruitgang op de dag van de inhaalbeweging, toenemende ongelijkheid... Naarmate de sociale en ecologische waarschuwingssignalen zich vermenigvuldigen, lijken onze ontwikkelingswijzen steeds onverenigbaarder met een positieve en duurzame toekomst.
In deze context is het universeel gedeelde ‘volume’-economische model niet langer houdbaar. Het leidt tot waardecreatie via een toename van de omzet – en de winst – die noodzakelijkerwijs een toename van de stromen (verkoop van goederen en diensten) met zich meebrengt, en bijgevolg ook van de consumptie van hulpbronnen.
Het is daarom een kwestie van nadenken over nieuwe productie- en consumptiemodellen die deze uitdagingen aangaan. Door de sociale visie die het met zich meebrengt, kan nuchterheid een interessant antwoord zijn om te onderzoeken. We moeten nog steeds weten wat er achter dit soms vage begrip schuilgaat.
Gelijkgesteld met gematigdheid of soberheid vindt het begrip nuchterheid zijn wortels in oude filosofische en religieuze tradities. Het onderwerp wekt hernieuwde belangstelling voor de XNUMXe eeuw, gekoppeld aan vragen over moderne levensstijlen, huidige productieve en consumentistische systemen en hun gevolgen voor het milieu, sociale banden en welzijn.
Minder maar beter
Nuchterheid verwijst in ons dagelijks leven over het algemeen naar ‘minder maar beter’, waarbij consumptie, welzijn, gezondheid, milieu en levenskwaliteit (en niet de levensstandaard) met elkaar in verband worden gebracht.
Het ‘minder’ kan worden gekoppeld aan het idee van planetaire limiet; dit kan bijvoorbeeld worden geïllustreerd door het aantal producten of apparaten waarmee we ons omringen te verminderen (textiel, elektronica, enz.) of door de afgelegde afstanden of kilometers te beperken (toerisme)...
‘Better’, dat tot doel heeft een meer ‘verantwoorde’ consumptie van goederen en diensten te ontwikkelen (productie en aanschaf van producten met lagere milieueffecten), roept ook vragen op over de toegankelijkheid ervan voor meer achtergestelde groepen.
Bovendien wordt de definitie van ‘minder’ en ‘beter’ bemoeilijkt door het complexe onderscheid tussen ‘behoeften’ en ‘verlangens’, ‘essentieel’ en ‘niet-essentieel’.
De Fransen tegen de mythe van oneindige groei
Naast de baanbrekende benaderingen van soberheid die op individueel en klein collectief niveau opkomen, laten de onderzoeken die Ademe en haar partners de afgelopen jaren hebben uitgevoerd een groeiend verlangen naar meer verantwoorde consumptie zien en een streven om onze economische modellen te heroverwegen.
De Fransen geven voortdurend blijk van een sterke gevoeligheid voor milieukwesties en vandaag de dag denkt 58% dat we onze levensstijl zullen moeten veranderen om met de klimaatverandering om te gaan. Bovendien is 88% van de Fransen van mening dat we in een samenleving leven die ons ertoe aanzet voortdurend te kopen, en 83% van de Fransen zou graag willen dat consumptie minder ruimte in beslag neemt.
Volgens hen zou het een kwestie zijn van het verminderen ervan, meer in het algemeen, en van het elimineren van het overbodige om verantwoord te kunnen consumeren. Meer dan de helft van hen (52%) vindt ook dat we moeten afstappen van de mythe van oneindige groei en ons economisch model volledig moeten herzien.
Ondanks een steeds grotere gevoeligheid voor nuchterheid blijft een meerderheid van de Fransen echter zeer gehecht aan consumptie en streeft zelfs naar wat deze verhoogt: 60% van de Fransen wil “de dingen die ze willen vaker kunnen betalen.” » en 35% geeft aan toe te geven aan de verleiding bij het doen van hun aankopen.
We constateren dus een sterke paradox tussen het groeiende verlangen naar een ander samenlevingsmodel dat het huidige economische systeem ter discussie stelt, en praktijken die grotendeels verankerd blijven in een consumentistisch model.
Een aanpak die onze levensstijl uitdaagt
Hier kunnen drie moeilijkheden worden opgemerkt.
Onze zogenaamde ontwikkelde samenlevingen zijn gestructureerd rond de toegang tot massaconsumptie, een krachtige vector voor sociale insluiting, en veel van onze medeburgers streven terecht naar een verhoging van hun levensstandaard.
Het is moeilijk voor een individu om een nuchtere levensstijl aan te nemen die is afgestemd op al onze essentiële behoeften (voedsel, uitrusting, transport, etc.): bepaalde manoeuvreerruimtes zijn direct gekoppeld aan het aanbod en aan de bestaande infrastructuur, die verwijst naar de rol van bedrijven (verkopers van goederen en diensten), lokale overheden en de staat.
Bovendien bemoeilijkt de alomtegenwoordigheid van reclameboodschappen in onze dagelijkse omgeving elke aanpak die erop gericht is te breken met de ongebreidelde consumptie.
Er bestaat ook het risico dat er binnen onze samenleving verdeeldheid zal ontstaan tussen verschillende bevolkingsgroepen: de meest achtergestelden die geen toegang hebben tot de consumptie zoals ze zouden willen, versus de rijksten die vaak een opzichtige levensstijl hebben. Degenen die het meest willen veranderen en het zich kunnen veroorloven versus degenen die ernaar streven meer te consumeren, ongeacht hun inkomensniveau.
Het verband tussen nuchterheid en levenskwaliteit, gezondheid, gezelligheid en persoonlijke ontwikkeling moet daarom voor een deel van de bevolking nog steeds benadrukt worden, evenals de kwesties van ongelijkheid die niet kunnen worden uitgesloten.
(...)
Volledig artikel: https://theconversation.com/quelle-plac ... vie-150814
